Artikel
Tien dagen later schonk hij de Gouden Palm aan de kleinschalige Franse klaslokaalprent 'Entre Les Murs'.
De Fransen natuurlijk in extase, maar is dit nu ook effectief een film voor de eeuwigheid? Duizendmaal oui! 'Entre les Murs' is nog geen minuut bezig of je rug begint zich vanzelf te rechten, je hart springt op, en je voelt tot in de toppen van je vezels: dit is iets bijzonders. En hoeveel keer maak je dát nog mee?
Laurent Cantet
Regisseur Laurent Cantet, die eerder tonnen lof oogstte voor 'Ressources Humaines' en 'L'Emploi Du Temps', speelde al enkele jaren met het idee om een film te maken over een middelbare school ('omdat je daar alle hete hangijzers van onze samenleving terugvindt: immigratie, integratie, geweld...'), maar hij wou er géén simpele invuloefening à la 'Dangerous Minds' van maken. De déclic kwam toen de cineast in een lift aan de praat raakte met François Bégaudeau, een ex-leraar (en filmcriticus!) die een bestseller had geschreven over zijn ervaringen op een zogeheten école difficile (lees: een héllepoel van een school) in de Parijse banlieue. Cantet kocht prompt de rechten en vroeg aan Bégaudeau himself om nog één keer in de huid van schoolfrik te kruipen; vervolgens rekruteerde hij enkele tientallen échte leerlingen; en in de zomer van 2007, na bijna twaalf maanden gezamenlijk vossen en zwijnen en hard repeteren, trok de groep zich terug tussen vier muren en gingen de camera's aan het rollen.
Aan de ene kant: de eenzame leraar die, vaak op het scherpst van de snee, uitdagende verbale duels aangaat met zijn leerlingen; aan de andere kant: een groep uit alle windstreken afkomstige jongeren (Fransen, Afrikanen, Algerijnen, en een Chinees) die allerminst met hun multiculturele voeten laten spelen en met Bégaudeau (half geleid door een script, half improviserend) assertief in discussie treden over de Africa Cup, Plato, en le subjonctif imparfait.
En het is echt smúllen: van het aanstekelijke naturel van de acteurs, van de sprankelende twistgesprekken, van het grappige turbotaaltje van de leerlingen, van de spetterende leslokaalchemistry die zo mooi door Cantet en zijn camera's (er draaiden er drie tegelijk!) werd vastgelegd - de elektriciteit knéttert van het scherm. En hoewel 'Entre Les Murs' treffend laat zien dat het (Franse) onderwijssysteem soms harteloos uit de hoek kan komen (het tuchtraadmoment!), en dat leerkrachten ook kunnen bréken, straalt deze Gouden Palm in onze ogen heel veel optimisme uit: waren de rellen in de Parijse voorsteden in 2005 nog de aanleiding tot heel veel doemdenken (herinner u de brandende autowrakken en het 'Racaille!' van Sarkozy), dan laat dit meesterwerkje zien dat de multiculturele samenleving ook echt kan bruísen.
'Entre Les Murs' doet uiteindelijk iets ongelooflijks met je: de film voert je mee naar dat ontroerende moment waarop de schoolbel niet langer klinkt als een schoolbel, maar als een wakeupcall voor de toekomst; het moment waarop het klaslokaal er niet langer uitziet als een klaslokaal, maar als een repetitiekot voor het Leven.
Entre les murs
“François est un jeune professeur de français d'une classe de 4ème dans un collège difficile. Il n'hésite pas à affronter Esmeralda, Souleimane, Khoumba et les autres dans de stimulantes joutes verbales, comme si la langue elle-même était un véritable enjeu. Mais l'apprentissage de la démocratie peut parfois comporter de vrais risques…”
